Brandweer bij 1 op de 3 branden te laat

De brandweer is bij 33 procent van de branden te laat. Uit een nog vertrouwelijk onderzoek van de Inspectie Veiligheid en Justitie blijkt dat de brandweer juist bij de branden waar het risico op slachtoffers het grootst is, bijvoorbeeld in woningen en scholen, het vaakst te laat komt. Het duurt te lang voordat de meldkamer aard en adres van een noodsituatie doorgeeft aan de brandweer. Vervolgens duurt het te lang voor de brandweer uit kan rukken (bron).

Nu kunnen we, aan de hand van een dergelijk bericht, natuurlijk een wijzende vinger richten naar de brandweer. Maar wat mij betreft is dit een gevolg van de bezuinigingen die we de afgelopen jaren hebben doorgevoerd en de komende jaren nog door zullen voeren. Het is wachten op het moment dat de brandweer bij de helft van de branden te laat komt of het moment waarop we de tijd waarin ze aan moeten rijden verlengen. De normtijd is zo’n 8 minuten (en de aanrijtijd kan per gemeente verschillen).

Als de brandweer bij 1 op de 3 branden te laat komt, dan passen we de normtijd toch gewoon aan naar 12 minuten? Grote kans dat ze de norm dan wel halen en we er geen extra geld in hoeven te stoppen. Ook een grote kans trouwens dat we veel meer gevolgschade en meer slachtoffers hebben, maar ja, als je je kop in het zand steekt dan merk je daar weinig van.

De komende jaren zullen we meer en meer moeten bezuinigen en ook de hulpdiensten zullen hun steentje bij moeten dragen. Dat zal zijn gevolgen hebben. De aanrijtijden van Ambulance, Brandweer en Politie zullen niet meer gehaald worden en de kwaliteit van hun dienstverlening zal verlagen. Geen prettig vooruitzicht, als je het mij vraagt.

Genoeg is genoeg, zou ik zeggen en als ik onderdeel uitmaakte van dergelijke hulpdiensten dan zou ik toch een noodkreet laten horen voordat er vanuit een ivorentoren wordt opgelegd dat er nog meer bezuinigd moet worden.

Minder branden in 2010

Vandaag maar weer eens een bericht van een heel andere orde. Veel meer gericht op de feiten en uiteindelijk vallend binnen het gebied van fysieke beveiliging. Maar ja, ook die draagt bij aan de continuïteit van de organisatie.

In 2010 ontving de brandweer bijna 151 duizend alarmmeldingen. In 44 procent van de gevallen was echter sprake van loos alarm. 41 duizend keer was er daadwerkelijk brand uitgebroken en bijna 44 duizend maal kwam de brandweer in actie voor diverse hulpverleningsactiviteiten.

In 2010 was 60 procent van alle brandmeldingen een loos alarm. Veruit het grootste deel daarvan, 48,5 duizend, kwam binnen via een automatische brandmeldinstallatie. Dit is 8 procent minder dan in 2009. Relatief veel loze meldingen komen uit verzorgings-/verpleeghuizen. (bron)

Als je dit zo leest dan zou je kunnen concluderen dat de brandweer soms drukker is met het beantwoorden van loos alarm dan met het daadwerkelijk blussen van branden. 48,5 duizend keer kwam er een loos alarm binnen van een automatische brandmeldinstallatie. Als we niet oppassen gaat dit dezelfde kant op als met de loos alarmmeldingen die via inbraakdetectiesystemen worden afgegeven.

De politie is er inmiddels mee gestopt om alle automatische inbraakmeldingen op te volgen. Te vaak bleek er loos alarm. Nu moet je dus eerst iemand gaan laten kijken voordat de politie met gillende sirenes aan komt rijden. Voor we het weten moet er straks ook bij een automatische brandmelding eerst geverifieerd worden of er ook echt brand is.

Ik geef het je te doen. Zit je net lekker achter je biefstukje in een restaurant gaat het brandalarm thuis af. Je krijgt een melding op je smartphone en voordat de brandweer uitrukt willen ze wel eerst zeker weten dat je huis ook echt in de fik staat. Flinke jongen als jij niet als een gek naar huis scheurt en eerst rustig je biefstukje op eet. Er zit niks anders op en je gaat op pad.

Dan zijn er twee opties: of je huis staat echt in de fik en de brandweer zal toch echt moeten komen, hoe vervelend dat ook voor ze is…ze hebben immers nog wat telefoontjes te beantwoorden. De andere optie is dat er niks of weinig aan de hand is en je de brandweer lekker op de kazerne kunt laten. In beide gevallen weet je dat je het lekkere biefstukje aan je neus voor bij kunt laten gaan.

We moeten ook niet vergeten dat nieuwe huizen tegenwoordig standaard worden uitgerust met rookmelders. Gevolg hiervan zal zijn dat de brandweer het alleen maar drukker krijgt de komende jaren. En dan te weten dat de bezuinigingen ook haar tol eisen bij de brandweer. Meer meldingen, minder middelen en nog minder geld. Heel benieuwd hoe ze dit op gaan lossen.

Aanwezigheid van brandblusmiddelen

We doen er van alles aan om het te voorkomen, we slaan brandbare materialen veilig op, we zorgen dat apparaten goed worden onderhouden en we hopen dat het ons nooit overkomt, toch is de kans op brand altijd aanwezig. Juist daarom willen we middelen hebben om een brand snel te ontdekken (rook- en brandmelders) maar daarna moeten we ook de middelen hebben om die brand te blussen.

De vraag:
Zijn de juiste soort brandblusmiddelen vastgelegd en aanwezig?

Natuurlijk bellen we eerst 112 als we een brand constateren. Maar wat doen we daarna? Rennen we hard naar buiten en hopen we dat de brandweer snel arriveert? Of gaan we met water en brandblusmiddelen aan de gang om te voorkomen dat de brand zich verder uitbreidt? Wat je ook besluit, zorg ervoor dat de medewerkers weten wat ze moeten doen. Zorg ervoor dat ze het gebouw snel kunnen verlaten en zorg ervoor dat er medewerkers zijn die om weten te gaan met kleine blusmiddelen.

Misschien zijn we snel geneigd om de waterslang erbij te pakken en de boel flink nat te spuiten. Dat kan, maar niet in alle gevallen. Het kan zomaar zijn dat water de brand alleen maar verergert. Elektriciteit, vetten, olie en benzine blussen we nooit met water. Voor je het weet staat de boel echt in lichterlaaie.

We moeten onderscheid maken in het soort blusmiddel dat we gaan gebruiken. Eigenlijk is het blussen een ABC-tje. De meeste poederblussers zijn geschikt voor:

  • Het blussen van vaste stoffen (A-Branden)
  • Het blussen van vloeistofbranden (B-branden)
  • Het blussen van een gas brand (C-branden)

Daarnaast zijn er nog koolzuursneeuwblussers (CO2) en sproeischuimblussers. Je ziet al dat het kiezen van het juiste blusmiddel een ingewikkelde zaak kan zijn. Juist daarom is het goed een aantal medewerkers te trainen in het gebruik van dergelijke middelen.

Bij die training leren ze dan direct op welke wijze ze met welk middel welke brand moeten blussen. Ze leren dat ze een brand moeten blussen met de wind in de rug en ze weten dat ze met meerdere blussers tegelijk een grotere brand te lijf moeten gaan.

Zo, de brand is achter de rug, het smeult en stinkt nog wel een beetje maar verder is er weinig meer aan de hand. De blusmiddelen kunnen we weer opbergen, toch? Nou, misschien is het verstandig om ze eerst weer bij te laten vullen. Je weet immers nooit wanneer we ze weer nodig hebben. Het is sowieso een goed plan om de blusmiddelen periodiek te laten controleren. Zijn ze niet over de datum? Zijn ze nog gevuld? Zijn ze klaar voor gebruik?

Wie zich nu nog afvraagt waarom we al die moeite zullen nemen, raakt misschien overtuigd als we de statistieken er bij pakken. Zo’n 80% van de bedrijven gaat in het eerste jaar na een flinke brand failliet en nog eens 10% gaat het tweede jaar failliet. De kans dat jouw organisatie dus nog bestaat na een grote brand is maar 10%. Toch een feit om over na te denken en een aspect om niet al te lichtzinnig mee om te gaan.

Te laat voor Moerdijk

Zijn we hier nog aan het discussiëren over wie nu schuldig is en wie moet betalen voor de brand in Moerdijk. De Chinezen hebben snel hun conclusies getrokken en komen tot de conclusie dat de bestaande brandweerwagens niet goed genoeg meer zijn.

De Chinezen hebben een leuk speeltje waar iedere brandweerman zijn vingers bij aflikt. Een door een jet-propeller aangedreven waterkanon dat vier ton water per minuut kan spuiten. Het maximale bereik van deze waterblazer is 120 meter. Voor de prijs van 456-duizend dollar wisselt het kanon van eigenaar (bron).

Er wordt in Moerdijk gesproken over een schade van zo’n 4 miljoen (ja, ja, lijkt me aan de lage kant, maar goed). Voor 450 ton kunnen we al zo’n gigantisch waterkanon kopen. Lijkt me geen onverstandige beslissing. En natuurlijk hebben we niet altijd een grote brand maar als het waterkanon niet aan het blussen is, kan de politie hem inzetten om grote groepen demonstranten of hooligans uit elkaar te jagen. Wedden dat ze het daarna nooit meer proberen?

Excuus voor de eerste 17 seconden, ik kan er geen Bami van maken, maar wie weet wat er gezegd wordt mag uiteraard reageren.

Brandweeroefening draait uit op echte brand

In het kader van je Business Continuity Plan is het natuurlijk altijd goed om je plannen ook in de praktijk te toetsen. Dat is immers de enige mogelijkheid om erachter te komen of wat je op papier hebt gezet in de praktijk ook echt gaat werken.

Je kunt het droog oefenen door te controleren of iedereen op de bellijst bereikbaar is en weet wat hij of zij moet doen, maar je kunt ook met meer realistische scenario’s werken.

De vrijwillige brandweer van Westbroek heeft een nieuwe methode ontwikkeld om te oefenen, in hoeverre deze in de praktijk een succes zal worden moet nog blijken.
Een oefening van de vrijwillige brandweer in Westbroek is uitgedraaid op een echte brand. Volgens de brandweer was sprake van een bizar toeval en lijkt het er niet op dat de brand is veroorzaakt door de oefening waar vuur noch water aan te pas kwam.

Voor de oefening waren vooraf door instructeurs op verschillende plekken in een boerderij zogenoemde knetterkasten neergezet om een knetterend geluid te produceren. Op het moment dat de vrijwillige spuitgasten kwamen aanrijden om aan hun oefening te beginnen, zagen zij echte vlammen uit het dak van het pand komen. De brandweer van Utrecht rukte met groot materieel uit en wist te voorkomen dat de hele boerderij afbrandde (bron).

Wat we echter wel kunnen concluderen is dat de vrijwillige brandweer van Westbroek nog niet volledig op hun taak is ingericht. De brandweer van Utrecht moest bij springen om de brand te blussen. Nog even door oefenen dus, jongens, maar misschien toch even beginnen met droog oefenen in dit geval.

Brandweermannen kijken toe hoe een huis afbrandt

Deze week hebben we toch behoorlijk wat serieuze berichten behandeld. Vandaag sluiten we aan bij de stelling die we gisteren opnamen: je gaat ook de brandweer niet afschaffen omdat er het afgelopen jaar geen grote brand is geweest.

Logisch, toch? Nou in Tennessee denken ze daar wellicht anders over.

Brandweermannen in Tennessee weigerden hun taak te doen bij een brandend huis omdat de jaarlijkse bijdrage niet was betaald. Inwoners moeten een jaarlijkse vergoeding van 75 dollar betalen voor de brandweer. In eerste instantie reageerde de kazerne niet op de telefoontjes van de familie Cranick. Maar toen het vuur verspreidde naar een veldje van de buren, rukten de mannen uit om het vuur daar te blussen. Ondanks diverse verzoeken weigerde de brandweer alsnog hun huis te blussen.

Ja, daar maak je als brandweer geen vrienden mee. Voor 75 dollar laten ze een huis afbranden. Grote kans dat de familie een rechtszaak aanspant en dan ben ik benieuwd wat daar de uitkomst van zal zijn.

Meer aandacht voor veiligheid van brandweermensen

In plaats van ‘het bestrijden van een brand op een zo veilig mogelijke manier’ moet het bij branden, waarbij geen personen in gevaar zijn, primair gaan om ‘veilig optreden en zien wat er dan nog aan brandbestrijding te doen is’ (bron).

Als je het nieuws rondom de brandweer een beetje in de gaten hebt gehouden dan valt jou misschien hetzelfde op als mij. De brandweer ligt onder vuur en moet aan alle kanten bezuinigen en taken afstoten.

Laatst hoorde ik bijvoorbeeld nog dat ze de brandveiligheidschecks bij bedrijven af gaan schaffen omdat ze weinig meerwaarde hebben en de bedrijven het zelf maar moeten regelen. Bedrijven zijn daar helemaal niet mee bezig en hebben de kennis helemaal niet in huis om te checken of ze brandveilig zijn.

Bezuinigingen op de brandweer gaan mensenlevens kosten en waarschijnlijk niet zo’n beetje ook. De conclusie dat ze alleen maar in moeten grijpen als er mensenlevens in gevaar zijn komt voort uit het onderzoek naar de dood van een brandweerman in Veendam. Een uitermate ongelukkig ongeval voor de brandweerman (en zijn familie) maar wel een risico van dit vak. De taak van de overheid is om de burger te beschermen, daarbij moet je niet kort door de bocht bezuinigen op de brandweer. Nee, je moet zelfs meer dan genoeg middelen beschikbaar stellen zodat zij hun werk veilig kunnen doen.

Je zou toch denken dat na grote rampen als Enschede en Volendam er aandacht is voor de brandweer. Blijkbaar heeft de overheid de verzakelijking van de brandweer ingezet en moeten zij ook hun steentje bijdragen aan het tekort van de schatkist.

Een slechte ontwikkeling, natuurlijk moet de brandweer zo efficiënt mogelijk werken, daar zijn echt nog wel wat slagen te slaan. Maar begin eens met de vermindering van de managementlagen en de bureaucratie en laat de brandweerman gewoon zijn werk doen.

Ik zeg: meer rood op straat en een hart onder de riem van alle brandweermannen. Misschien is de veramerikanisering zo’n slecht idee nog niet, daar zijn de brandweermannen tenminste nog helden.

Demonstratie binnendringkoord

Gebouwen en huizen worden tegenwoordig steeds beter beveiligd, dat levert voor de brandweer problemen op omdat ze niet meer bij de brand kunnen komen. De Brandweer van Helmond heeft hiervoor een oplossing gevonden. Op deze demonstratie video wordt geoefend met een binnendringkoord.

Hartstikke goed dat de brandweer nu alsnog bij de brand kan komen, maar het duurt wel erg lang voordat ze binnen zijn. De tijdwinst van 0,2 minuten gaan ze hiermee niet halen.

De vraag is natuurlijk hoe snel de criminelen in het bezit komen van het binnendringkoord of hoe snel ze de techniek kunnen kopieren. Lijkt me een ideaal middel om snel bij de buit te kunnen komen. Nou marktkooplui, succes met het beter beveiligen van jullie huis, binnenkort blazen ze gewoon een gat in je voordeur.

Brandweer 0,2 minuten sneller bij brand

De brandweer had vorig jaar 9,3 minuten nodig tussen de eerste melding en aankomst bij de brand. Dat is 0,2 minuten sneller dan in 2007, maar even kort als in 2006 (bron). Dat lijkt misschien een druppel op een gloeiende plaat en een theoretische waarde, maar ik vind het een (rook)pluimpje waard.


Zou het nu ook betekenen dat ze sneller kunnen beginnen met blussen? Of houdt het alleen maar in dat ze eerder klappen kunnen ontvangen van de toegesnelde ramptoeristen? 65% van de werknemers met een publieke taak hebben vorig jaar te maken gehad met ongewenst gedrag. Het kabinet wil agressie en geweld tegen onder meer hulpverleners terugdringen tot 51 procent in 2011. Dus voor iedere 100 brandweermannen mogen er 51 agressief en gewelddadig behandeld worden? Goed en daadkrachtig signaal van de overheid, dat zal die schobbejakken afschrikken, toch? Waarom bedenkt iemand dat we het maar moeten accepteren als in 51% van de gevallen agressie en geweld wordt toegepast…of heeft dit een SMART-karakter binnen onze keiharde afrekencultuur? Natuurlijk snap ik dat je agressie en geweld niet tot 0 kunt reduceren, maar dat zou de overheid wel moeten willen, dat zou toch minimaal je doelstelling moeten zijn.

Met de rijopleiding van de brandweer mag dan niks mis zijn, maar volgens prof. mr. Pieter van Vollenhoven is het met de brandweeropleiding zelf niet zo goed gesteld. Brandweerlieden moeten beter worden getraind en bijgeschoold in nieuwe kennis over en actuele ontwikkelingen binnen hun vakgebied. De huidige opleidingen schieten daarin te kort, zo schrijft hij. Nou daar sta je dan, 0,2 minuten te vroeg bij de brand, weet je niet wat je moet doen. Zul je net zien, heb je je studieboeken in de andere brandweerauto laten liggen…kun je het ook niet even snel opzoeken.

In Groningen kan ik me trouwens voorstellen dat de brandweer nog meer tijdwinst geboekt heeft. Daar is de sfeer inmiddels zo verziekt dat je wel snel bij de brand wilt zijn, zodat je ook weer snel naar huis kunt. In Bergen op Zoom kampen ze dan weer met het probleem dat er in de buitengebieden te weinig bluswater aanwezig is. Dan kun je als brandweer ook niet veel meer doen dan de marshmallows te voorschijn halen en rustig afwachten tot het flink gaat regenen. Ben wel benieuwd of ze daar nu meer branden gecontroleerd uit laten branden…maar daar zal wel geen onderzoek naar gedaan zijn.

Maar teveel bluswater is dan ook weer niet goed.

Wacht, ik hoor de brandweer voorbij komen…even zorgen dat we de 51% halen door wat brandweermannen af te ranselen.